Aproximacións a Manoel Antonio. Textos e contextos

Con razón dicía Baudelaire que proporciona certa gloria non ser comprendidos. A obra poética de Manoel Antonio, malia o tempo transcorrido desde a súa morte, segue a transmitir, como a do poeta francés, un certo halo de misterio, producido en gran parte porque non lle proporciona inmediatamente ao lector significacións últimas, definitivas. En efecto, a obra do rianxeiro, aínda examinada e lida con rigor, apunta sempre cara a un máis alá que non acada certezas absolutas. Lévanos, a súa lectura, a un eido no que a linguaxe é unha sorte de manifestación do ser como experiencia do pensamento e dunha contemplación estética anovadora, crítica, non clasicista. Non obstante, a verdadeira transcendencia da palabra de Manoel Antonio non radica na creación dese eido da linguaxe nin no ton que o sacraliza e conforma; a súa relevancia literaria reside na reflexión que proxecta sobre o propio acto creativo e sobre as dificultades conscientes de construír un texto espacializado e asemade un espazo textualizado. De aquí, da valoración desta complexidade, nacen as súas preocupacións metapoéticas e metacríticas, probablemente a faceta máis reveladora e interesante para deconstruír a poética do escritor e mariñeiro de Asados. Diríase que nunha primeira fase da súa creación achegarase ao tema paisaxístico con vontade e vocación política, debido ao tratamento identitario que o nacionalismo ten do espazo e do territorio propio. Nunha segunda etapa, sentada xa a validez identitaria e a súa estreita relación coa paisaxe, abordará o tema e dificultade do discurso literario. Debemos ter en conta que a metapoesía é unha forma de cuestionar as canles expresivas canonizadas pola tradición, pois facer poesía sobre a mesma poesía supón revisar, e mesmo cuestionar, a creación propia: non se trata de crear mecanicamente, de poetizar irracional ou instintivamente; trátase, en síntese, de indagar como e para que se escribe.